Rak piersi oraz rak gruczołu krokowego były głównymi tematami debaty w trakcie panelu „Priorytety w obszarze onkologii na rok 2023” podczas konferencji „Priorytety w ochronie zdrowia 2023”. W imieniu organizacji pacjentów głos w dyskusji zabrała prezes naszej Fundacji Anna Kupiecka.
Rak piersi oraz rak gruczołu krokowego od wielu lat znajdują się w czołówce nowotworów na które zapadają i umierają polskie pacjentki i polscy pacjenci. Jak wskazali uczestnicy dyskusji, pomimo istotnego postępu w zakresie refundacji leków w onkologii, wciąż istnieją istotne potrzeby medyczne także w tych najliczniejszych nowotworach. O tych potrzebach mówiła prezes naszej Fundacji Anna Kupiecka
- Te wszystkie decyzje, które zadziały się w ubiegłym, czy też już w tym roku, nie wyczerpały i nie zaspakajają w pełni praw pacjenta do bycia leczonym zgodnie z najnowszą wiedzą medyczną. Jeśli chodzi o raka piersi – czekamy na koniugaty, te tak zwane konie trojańskie, które są absolutną innowacją i wynoszą niesamowitą korzyść kliniczną dla pacjentek z HER dodatnim rakiem piersi. Czekamy też na leki dla pacjentek z mutacją BRCA 1 i 2. Jest jeszcze taka jedna rzecz, to jest teraz trastuzumab i od lat oczekiwaliśmy, apelowaliśmy o to, żeby został przeniesiony do katalogu chemioterapii. Ja mam nadzieję usłyszeć potwierdzenie. Może dziś od pana ministra Miłkowskiego, bo na poprzednim panelu usłyszeliśmy, że już jest na to sprytny plan.
Jeśli chodzi o raka prostaty, mamy podobnie – są grupy pacjentów, którzy nie zostali zabezpieczeni. To są pacjenci będący na wczesnym stadium leczenia systemowego – pacjenci z hormonowrażliwym zaawansowanym rakiem prostaty. I tak naprawdę chciałoby się powiedzieć tak po prostu, no zadbajmy o tych naszych facetów, żeby można było powiedzieć, że oni są rzeczywiście tak samo dobrze leczeni jak pacjentki z rakiem piersi, że nie umierają niepotrzebnie. A jednym z wyzwań, jeśli chodzi o raka prostaty, to jest również diagnostyka, ta wczesna diagnostyka. Tak przeprowadzona, żeby ci pacjenci, no nie trafiali w stadium zaawansowanym – podsumowała Anna Kupiecka.
W trakcie debaty o ewentualne plany resortu zdrowia co do wprowadzenia zmian w organizacji systemu opieki nad pacjentkami z rakiem piersi i pacjentami z rakiem gruczołu krokowego zapytany został Maciej Miłkowski – wiceminister zdrowia.
- Najbliższa lista, to pewnie będą istotne zmiany w raku gruczołu krokowego - jeszcze nie mamy dogranych wszystkich rzeczy. Na pewno czekamy, bardzo istotnie na najbliższe posiedzenie Rady Przejrzystości - jak oceni zmiany, bo daliśmy dodatkowe zapytania o zmianę w tym programie. W grudniu dostaliśmy pierwszą odpowiedź teraz jeszcze na przeniesienie octanu abirateronu. z poszerzeniem wskazań, które były do tej pory w programie lekowym na pełne wskazanie z charakterystyki produktu leczniczego, ale również poszerzenie poza charakterystykę produktu leczniczego, bo to bardzo dobry lek, a przy okazji tańszy od innych leków. Część rzeczy już zostało przyjęte decyzją ministra tych leków, które są oczekiwane innowacyjne.
Druga część, na pewno pani profesor mówiła o raku piersi. Także tu mamy plan istotnej zmiany wszystkich rzeczy pozytywnie albo nie, bo też nie wiem. Na drugą połowę roku, czyli na lipiec z wyłączeniem zaległości, które mamy. Ewentualnie mamy potrójnie ujemny rak piersi, niewprowadzona decyzja - atezolizumabu do refundacji. Być może firma już jest gotowa? Nie wiem dokładnie, na jakim etapie są te prace, ale pozostałe elementy na pewno, jeśli by była ta zmiana, to też pewnie byłaby na marzec planowana zmiana właśnie – powiedział wiceminister Miłkowski.
W debacie głos zabrali również eksperci na co dzień opiekujący się pacjentami cierpiącymi na raka gruczołu krokowego: prof. Piotr Chłosta z Polskiego Towarzystwa Urologicznego i prof. Paweł Wiechno z Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.
- Rak gruczołu krokowego to jeden z najgroźniejszych nowotworów w Polsce w ostatnich latach. Zarówno zachorowalność, jak i śmiertelność wzrastają i obserwujemy największy wzrost wśród nowotworów u mężczyzn w ostatnich latach w tym względzie, niestety w tym obszarze zaobserwowaliśmy również bardzo negatywny wpływ pandemii, przez którą wielu pacjentów nie zostało odpowiednio zdiagnozowanych. Wytyczne, które pokazują, jak powinno się leczyć chorych, jasno wskazują na to, że wiele z rekomendowanych opcji nie jest powszechnie dostępnych jeszcze dla naszych podopiecznych, bo cały świat zmierza do tego, by leczyć chorego na nowotwór jak najwcześniej i nie zostawiać najskuteczniejszych opcji na ostatnie etapy choroby – powiedział prof. Piotr Chłosta.
W podobnym tonie wypowiadał się prof. Paweł Wiechno. - Najważniejsze jest pierwsze leczenie. To, co mówił pan profesor Chłosta - im później sięgniemy po nowoczesne leki, tym one słabiej działają, gorzej działają krócej, kontrolują chorobę. Ale jest jeszcze jedna kwestia, tak naprawdę płyną obecnie sygnały, że bardzo efektywnym leczeniem jest połączenie 3 metod, czyli kastracji dołączenia nowoczesnych leków hormonalnych i dołączenia chemioterapii. Tego typu leczenie nie jest dla każdego, ale jest grupa pacjentów, którym szczególnie chętnie bym tego typu leczenie dał – powiedział prof. Wiechno. Odniósł się również do innych wyzwań związanych z leczeniem – W przypadku raka prostaty ocena odpowiedzi, ocena tego, co uzyskujemy leczeniem jest bardzo trudna. Wymaga wiedzy dość mocno specjalistycznej. Troszkę się różnią oceny odpowiedzi na leczenie, na przykład w trakcie leczenia efektywnego. To, co możemy zobaczyć, to rozbłysk ognisk przerzutowych w kościach, a nawet ujawnienie się nowych ognisk przerzutowych w kościach – wcale nie jest efektem tego, że pacjent doświadcza progresji. Nie, on po prostu zaczyna się leczyć i to jest wynik tego leczenia. Ten program lekowy, nowy program lekowy, mam nadzieję, że po prostu uchroni mniej doświadczonych lekarzy od popełnienia błędów, chociażby skończenia leczenia z powodu pojawienia się pojedynczej zmiany przerzutowej. Krótko mówiąc, mam głęboką nadzieję, że nowy program lekowy nie będzie miał tych pułapek, na których mniej doświadczeni lekarze polegną.
W debacie pt. „Priorytety w onkologii 2023” w ramach konferencji „Priorytety w ochronie zdrowia 2023” udział wzięli:
Piotr Chłosta – Polskie Towarzystwo Urologiczne, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Agnieszka Jagiełlo-Gruszfeld – Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie–Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
Elżbieta Kozik – Stowarzyszenie Polskie Amazonki Ruch Społeczny
Anna Kupiecka – Fundacja OnkoCafe
Maciej Miłkowski – Ministerstwa Zdrowia
Marcin Rymko – Wojewódzki Szpital Zespolony w Toruniu
Paweł Wiechno – Centrum Onkologii–Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie
Moderatorką dyskusji była redaktor Marzena Sygut.
